Laat die lat eens liggen !

Een veel gebezigde impuls die overvraagde mensen zichzelf wijsmaken, is het zichzelf opleggen van een verlaagde norm. "Ik moet (...) de lat lager leggen." Voor mij een mooi signaal voor wat er aan de hand zou kunnen zijn. Bij ervaren stress kan de belastbaarheid immers fluctueren. De neiging is vaak om dan direct een kleiner glas te pakken, zodat het als vanzelf weer halfvol raakt. Symptoombestrijding optima forma. Maar ach, als iets tijdelijks, als pitstop, waarom niet?

Het is echter nooit de echte oplossing, zo is de ervaring. Want er bestaan de nodige verschillen tussen de vele zelfverklaarde perfectionisten onder ons. Er is namelijk een (1) prestatiegerichte kant en een (2) zelfkritische kant aan perfectionisme. Leg uit.

1. Prestatiegerichtheid: met een hoge standaard voor het eigen kunnen is natuurlijk helemaal niks mis. (Dit aan bijvoorbeeld alle lieve juffen die slimme kinderen aansporen minder veeleisend te zijn; gevaar voor centrale tendentie!) Sterker nog, ambitie kan je zelfs beschermen tegen een burn-out, omdat er een pro-actieve coping achter schuilt gaat! Dus het is niet de lat an-sich.

2. Zelfkritiek: als je jezelf te veel zorgen maakt over het maken van fouten (faalangst) dan is dat vaak een reflectie van een slecht inzicht in eigen kunnen en/of een negatief zelfbeeld. En daar zit dan de hulpvraag. Want als je niet voldoende realistisch weet wie je bent en wat je kan, dalen je prestaties, raak je vermoeid en vervreemd je van jezelf. 

Jezelf dan wijsmaken dat je eens moet leren tevreden te zijn of dat iets goed genoeg is, levert je dan onverkwikkelijk onvoldoende op.

Werk liever aan je flexibiliteit in het omgaan met tegenslagen en weerstand, zet in op 'effort' ofwel blijf kijken naar mogelijkheden en kansen en eveneens in mentale zin, je doorzettingsvermogen is een drijvende factor die echt onderscheidend kan zijn. 

Al met al, er is dus niks mis met een hoge lat. Het is soms even zoeken naar de balans in je gedrevenheid, meer niet. Blijf jezelf uitdagen, verveling is immers een ziekte... 

En voor eenieder die overweegt op faalangsttraining te gaan: stel jezelf in plaats daarvan eens de constructieve vraag: hoe wil ik zelf eigenlijk met mijn 'streven naar volmaaktheid' omgaan? Dat is echt iets anders dan sleutelen aan een vermeend te hoge lat.