Bij (hoog)begaafdheid horen thema's als perfectionisme (faalangst), onderpresteren, overaanpassing en eenzaamheid. Hoe dat precies werkt? Waarschijnlijk heb je al een poos het gevoel dat je anders bent en pas je niet zomaar in hokje, zou je dat al willen. Je onafhankelijke geest kan je soms behoorlijk in de weg zitten, met conflicten tot gevolg. En emoties kunnen een lastig ding zijn, nietwaar?
"Difficulties with non-logical human aspects, such as feelings."😏
Wat is hoogbegaafdheid?
De meest gangbare definitie van begaafdheid, het multifactorenmodel van Renzulli, gaat uit van een potentieel bestaande uit 3 kenmerken:
- bijzondere capaciteiten
- creativiteit
- motivatie
- perfectionisme
- rechtvaardigheidsgevoel
- hypergevoeligheid
- kritische instelling (uit: Tessa Kieboom - Hoogbegaafd)
Zelfkennis is key:
Wellicht herkenbare woorden; tegelijkertijd is hoogbegaafd zijn geen garantie voor succes of gelukkig zijn. En is er werk aan de winkel, want in de relatie met je omgeving (werk, privé) gaat het nogal eens mis. Hoe kan dat?
Hoogbegaafde volwassenen zijn vaak niet als zodanig gediagnosticeerd en komen voor het eerst met het onderwerp in aanraking via hun kinderen en school. Plots weerkaatst de spiegel van hoogbegaafdheid nu fel in je eigen ogen. Met een nieuwe bril kijkend naar bestaande puzzelstukjes ligt er de unieke kans voor je om jezelf meer te gaan erkennen en echt gelukkig te worden. Want: hoe meer je te weten komt over begaafdheid, hoe meer zelfinzicht, hoe meer verantwoordelijkheid je kan nemen voor je eigen leven.
Hoogbegaafde volwassenen in een organisatie zijn vaak waardevolle krachten, die relatief weinig sturing nodig hebben. Maar ook in deze context is perfectionisme of gedrevenheid niet altijd de norm. Te weinig uitdaging met als risico onderpresteren is een van de potentiële ziekmakers, mits niet tijdig onderkend. Een onbegrepen gevoel en communicatieproblemen krijg je er 'gratis' bij. Er is een wereld te winnen!
Onderpresteren en onder- of overaanpassing zijn veel voorkomende symptomen. Ben je op zoek naar balans hierin, dan heb je naast een hoger bewustzijn (door het verwerven van kennis en inzicht over wat begaafdheid is), ook behoefte aan tools in het 'omgaan met'. Effectiviteit van handelen is daarbij een doel op zich. Zonder aan eigenheid te verliezen, maar met bewuste en verantwoordelijke keuzes win je aan effectiviteit. Daar waar je vroeger 'overleefde' om aan de verwachtingen van de leraar of je ouders te voldoen, is het nu je valkuil geworden, waardoor jouw authenticiteit wordt belemmerd.
Juist door de sterk ontwikkelde cognitieve kant, je bent een conceptuele denker, is het een fluitje van een cent je gevoelens weg te redeneren, zeker in tijden van stress.
De balans tussen gevoel en ratio vraagt continue aandacht. Ben je nog wel voldoende in contact met je gevoel? Begaafdheid is niet altijd een pretje, je kan je alleen voelen, een buitenbeentje, daardoor gepest zijn of juist door je gedrevenheid wordt of werd je aangesproken als strebertje. Alles bij elkaar maakt het een kwetsbaar geheel, waar als je je eenmaal bewust bent van alle stekeligheden, je de rust en ruimte in jezelf kan vinden om er mee te leren omgaan. Gebruik begaafdheid als een kapstok om jezelf beter te begrijpen, daarop ook je keuzes te baseren en je uiteindelijk happy-er te gaan voelen!Veelvoorkomende coachingsthema's:
- motivatie (verveling, competitie)
- moreel denken en handelen (identiteit)
- perfectionisme (faalangst)
- gevoeligheid (prikkelbaarheid, structuurbehoefte)
- besluitvaardigheid (twijfelzucht)
- samenwerken (conflicten, eenzaamheid)
RBLC is geregistreerd hulpverlener bij: HBregister, Ikbenhoogbegaafd & IHBV
