Is het je al eens opgevallen dat als we iets lastig vinden we onze communicatie vaak beëindigen met het neerleggen van een gevoel. Zo van: "Dat maakt me echt boos." of "Ik voel me alleen." Degene die het aanhoort, voelt zich meteen handelingsverlegen. Vraagt de ander nu iets aan me? Of juist niet? Je gaat misschien oplossingen zoeken voor de aanleiding van zijn emotie, je laat de ander maar even of je gaat zijn gevoel onderzoeken. Dat laatste brengt je vaak nog verder van huis: "Ik voel dat toch zo !" De communicatie ligt aardig plat. Maar wat is hier nu aan de hand?
"What I want in my life is compassion, a flow between myself and others based on a mutual giving from the heart."
Eigenlijk kaapt de aangedane op een vrij oneigenlijke manier het moment, want neemt degene nu wel verantwoordelijkheid voor zijn eigen gevoel? Dat wordt natuurlijk ergens getriggerd, kent een aanleiding, maar de ander is niet degene die jou dat gevoel bezorgd. Die verantwoordelijkheid draag je zelf. Een subtiel verschil voor sommigen en voor degene met de tegengestelde overtuiging misschien iets om af te leren. Want maak je de ander schuldige van jouw ongemak, dan is de verbinding weg. En wat dan volgt, kan enkel nog strategie zijn.
"Achter elke negatieve emotie zit een onbeantwoorde behoefte", aldus Marshall Rosenberg, de grondlegger van de Verbindende Communicatie. Dat idee maakt dat we kunnen nadenken over wat we eigenlijk nodig hebben. Als dat op tafel ligt, maak je het voor de ander een stuk gemakkelijker om in contact te blijven. Want plots is er een keuze om aan een behoefte tegemoet te komen.
Gaat dat zo gemakkelijk? In essentie wel, maar in de praktijk is het vaak lastig en zal je veel oefening nodig hebben. Om de vertaling te maken van gevoel naar behoefte is er ook taal nodig, behoeftentaal. Hoe vaak gebruik je nu een zin als "Ik heb behoefte aan ..." als het gaat om jouw eigen psychologische behoeften? Denk bijvoorbeeld aan: samenwerking, acceptatie, veiligheid, vertrouwen, erkenning, harmonie, rust, uitdaging, inspiratie. En zo is er een hele lijst.
Marshall Rosenberg (1934-2015) legt uit:
Kern van de achtergrond van de theorie is dat in eerste instantie onze aandacht vaak ligt bij onze oordeelsvorming. Wat vind ik hiervan? Cognitieve afwegingen. Van onze eigen actuele behoeften zijn we ons vaak een stuk minder bewust; wat heb ik nodig? Zodra de aandacht daarnaar verschuift is er plots ruimte voor zorg voor jezelf (therapeutische waarde), de ander en daarmee dus ook de echte communicatie.
